Trong hành trình nghề nghiệp, KTS Nguyễn Văn Chương chọn cho mình một lối đi dung dị: đưa thiên nhiên trở lại gần gũi trong không gian sống. Với công trình SKB – Làng quê nơi phố thị, anh không chỉ gợi nhắc ký ức nông thôn giữa nhịp sống hiện đại mà còn chia sẻ góc nhìn về nghề, tình yêu thiên nhiên được khởi nguồn từ gia đình, cùng trăn trở gìn giữ bản sắc và kết nối hài hòa giữa con người, tự nhiên và kiến trúc.
Chào anh, anh có thể chia sẻ cơ duyên nào đã đưa mình đến với nghề kiến trúc?
Với tôi, kiến trúc đến khá tự nhiên. Lúc học cấp 3 khi đến tuổi phải “chọn” trường, thời đó thông tin và công nghệ không nhiều như bây giờ. Tôi chỉ biết lúc đó mình rất yêu vẽ nhưng không biết là mình sẽ vẽ gì nữa và những người thầy dạy vẽ đầu tiên đã cho tôi biết khái niệm kiến trúc là gì, hội họa là sao. Có lẽ tôi đã tìm ra cho mình một đam mê từ đó.
Và kiến trúc thật sự đến với tôi sau khi tôi tốt nghiệp và bắt đầu quay lại quê hương Hội An – nơi gắn liền với tuổi thơ tôi. Tôi nhận ra kiến trúc không có gì xa xôi hay lớn lao, nó là đời sống văn hóa, xã hội, nó rất đỗi đời thường và tôi đã yêu kiến trúc từ đó.

Quê hương Hội An là nơi khơi nguồn tình yêu kiến trúc của KTS Nguyễn Văn Chương
Nhìn lại chặng đường khởi đầu, anh rút ra bài học đáng nhớ nhất từ công trình đầu tiên là gì?
Tôi nghĩ không chỉ riêng công trình đầu tiên mà cả quá trình dài từ lúc tôi bắt đầu đi làm kiến trúc cho đến tận bây giờ thì mỗi công trình luôn đem lại mỗi bài học quý giá khác nhau. Tuy nhiên tôi xem bài học quan trọng nhất với các KTS như tôi là: sự lắng nghe và thấu hiểu, lắng nghe những người mình sẽ làm việc cùng, lắng nghe chủ đầu tư (CĐT), lắng nghe khu đất, điều kiện tự nhiên xung quanh. Sẽ không có dự án nào là hoàn hảo cả, sẽ luôn có những sai lầm và chúng ta cần biết lắng nghe. Như vậy ở các dự án tiếp theo chắc chắn sẽ không còn những sai lầm đó.
Ngoài ra tinh thần học hỏi bền bỉ cũng rất quan trọng và cần thiết, học từ cái sai của chính mình qua mỗi công trình, học từ cái đúng của người khác, học từ thế hệ đi trước, học từ các bạn trẻ, các bạn ấy rất giỏi và nhiệt huyết đó nhé. Từ đó sẽ giúp mình tiết kiệm được thời gian trong quá trình hình thành công trình.

Công trình “SKB – Nhà quê nơi phố thị” đã xuất sắc lọt vào Top 10 Green Project 2024
Trong số các kiến trúc sư ở Việt Nam và thế giới, ai là người anh ngưỡng mộ và có ảnh hưởng nhiều đến phong cách làm nghề của mình?
Sẽ có rất nhiều KTS tôi ngưỡng mộ như: anh Hoàng Thúc Hào, anh Hải Long và chị Ngụ Ngôn, anh Võ Trọng Nghĩa, trên thế giới có bác Tadao Ando, Le Corbusier… Tuy nhiên người ảnh hưởng nhiều nhất đến cách tôi thực hiện dự án lại là Ba tôi. Ông là người say mê công việc và yêu thiên nhiên. Ông nuôi dưỡng tình yêu thiên nhiên trong tôi từ nhỏ và với công việc. Ông luôn theo đuổi đến tận cùng của vấn đề. Ông biết cách tôn trọng và bảo vệ thiên nhiên theo cách rất riêng, từ đó tôi bị ảnh hưởng và đem tình yêu đó vào trong kiến trúc.

Tình yêu thiên nhiên của người Ba đã truyền cảm hứng không nhỏ đến phong cách thiết kế của KTS Nguyễn Văn Chương
Cơ duyên nào đưa anh đến với công trình “SKB Office – Nhà quê nơi phố thị”?
Đó cũng là một dự án gần như đầu tay và CĐT cũng là những người bạn. Họ trao cho chúng tôi tình yêu của họ và dĩ nhiên Chong Chóng đã làm hết mình cùng dự án đó. Giữa KTS và CĐT có một sự đồng điệu nhất định, chúng tôi hiểu nhau, thông cảm cho nhau và cùng nhau thực hiện ước mơ chung và SKB Office ra đời.
Anh có thể chia sẻ ý tưởng chủ đạo và thông điệp thiết kế mà anh muốn gửi gắm qua công trình này là gì?
Đó chính là sự “dung dị” trong kiến trúc. Sự dung dị đến từ cách chúng tôi dùng vật liệu, cách chúng tôi “lấy và trả lại cho tự nhiên”, cách chúng tôi gia tăng sự kết nối. Và không cần phải làm quá cầu kỳ, quá phô trương, kiến trúc là con người, là thiên nhiên, là sự kết nối.

“SKB – Nhà quê nơi phố thị” là công trình truyền tải được thông điệp “hoà hợp với thiên nhiên” của KTS Nguyễn Văn Chương
Trong quá trình triển khai, anh đã gặp những khó khăn hay thuận lợi nào đáng nhớ? Anh có thể chia sẻ thêm cùng bạn đọc không?
Chúng tôi không xem nó là khó khăn hay thuận lợi, chúng tôi xem mọi vấn đề là các “nút thắt”, sẽ có nút thắt dễ mở, sẽ có nút thắt khó mở. Tuy nhiên nếu bạn kiên trì mở nó và mở ngay từ ban đầu thì mọi thứ sẽ đỡ rối hơn nhiều và chắc chắn bạn sẽ được sự đồng cảm của cả CĐT và các nhà thầu.
Anh có thể chia sẻ thêm về giải pháp “vườn trên cao” – điều mà nhiều người coi là một xu hướng xanh rất bền vững hiện nay?
Trong suy nghĩ của chúng tôi, việc xây dựng là một việc xâm lấn theo đúng bản chất với môi trường tự nhiên. Việc chúng ta cần làm là trả lại cho môi trường một phần, không nhiều thì ít, để đến một ngày nào đó bạn sẽ thấy chim chóc, sinh vật sẽ về lại chính khu vườn đó. Đồng thời sẽ giúp cho chúng ta tìm lại được những hồi ức tuổi thơ ở quê ngay tại các đô thị.

Hình ảnh “vườn trên cao” của dự án “SKB – Nhà quê nơi phố thị” – một giải pháp xây dựng hoà hợp với thiên nhiên nơi thành phố hiện đại.
Công trình SKB Office đã vinh dự lọt vào Top 10 hạng mục Green Project. Anh nhìn nhận ý nghĩa của giải thưởng này như thế nào, đối với cá nhân mình cũng như đối với cộng đồng kiến trúc sư Việt Nam?
Một lần nữa xin chân thành cảm ơn Kiến Việt đã tạo điều kiện cho chúng tôi có một nơi để có thể chia sẻ quan điểm kiến trúc của văn phòng mình. Từ đó sẽ giúp cho các thế hệ KTS tiếp theo có thêm động lực và tự tin để cùng nhau chia sẻ thêm nhiều ý tưởng và giải pháp nhằm giúp cho cộng đồng KTS Việt Nam sẽ là điểm sáng trên bản đồ kiến trúc thế giới.
Anh đánh giá thế nào về vai trò của yếu tố bền vững và sự gắn kết với thiên nhiên trong các công trình kiến trúc hiện nay, đặc biệt là ở môi trường đô thị?
Việc đô thị hóa là việc không thể tránh khỏi trong quá trình xây dựng đất nước. Tuy nhiên mỗi người trong chúng ta đều ý thức được việc xây dựng sẽ tiêu tốn rất nhiều nguồn tài nguyên thiên nhiên, nên cần cân nhắc và sử dụng vật liệu hạn chế. Với vai trò của KTS chúng ta cần hiểu và tư vấn, để mỗi công trình đều đem lại giá trị “đúng” cho CĐT.

Những công trình của anh luôn có sự kết hợp hài hoà với thiên nhiên. Trong ảnh là công trình Nong Nia House được xây dựng tại Hội An.

Một góc nhìn bên trong Nong Nia House – Ngôi nhà mang ký ức đồng quê
Theo anh, kiến trúc sư trẻ hiện nay cần được trang bị thêm những kiến thức hay kỹ năng gì từ nhà trường để đáp ứng thực tế hành nghề?
Thực ra để nói về tuổi nghề kiến trúc thì cá nhân tôi cũng chưa thể chia sẻ nhiều kinh nghiệm trong quá trình hành nghề. Tuy nhiên tôi cũng may mắn tiếp xúc được nhiều bạn trẻ thế hệ gen Z: các bạn rất giỏi, nhanh nhẹn trong nhiều lĩnh vực và rất đam mê, nhưng đa phần các bạn thiếu sự kiên trì, nhẫn nại và tính tự học hỏi. Cũng dễ hiểu khi thời đại các bạn bị quá nhiều thông tin và lượng thông tin đến quá nhanh, nó làm cho các bạn trẻ không thể kiểm chứng và nắm được kiến thức quá lâu.
Để khắc phục điều này tôi nghĩ các bạn chủ động hơn trong việc học và làm thêm ở các văn phòng kiến trúc phù hợp và đủ tốt ngay khi đang ở ghế nhà trường. Nó sẽ giúp các bạn có thêm đam mê và tính thực tế trong kiến trúc. Để trở thành KTS tôi nghĩ sẽ rất cần các yếu tố kỹ năng khác ngoài việc vẽ đẹp, chỉ có cách bạn càng đi làm càng sớm càng tốt.
Trong thời gian tới, anh có định hướng hoặc thử nghiệm gì mới trong thiết kế – đặc biệt liên quan đến mối quan hệ giữa kiến trúc và thiên nhiên?
Đối với chúng tôi kiến trúc là sự kế thừa và tiếp nối, những gì chúng tôi làm được chúng tôi sẽ phát huy và chia sẻ những “giải pháp thân thiện với môi trường” một cách tối đa, để giúp cho các bạn trẻ có thêm kiến thức và không mắc lại những sai lầm chúng tôi đã mắc phải trong quá khứ. Và dĩ nhiên chúng tôi sẽ luôn luôn giữ vững tinh thần học hỏi từ các thế hệ KTS cha ông để có thêm những sản phẩm kiến trúc mang đậm tính văn hóa cũng như gần gũi với thiên nhiên hơn nữa.
Biên tập: Hà Nhi
Dấu ấn Top 10 là tuyến bài phỏng vấn đặc biệt cùng các kiến trúc sư đã được vinh danh tại Top 10 Awards 2024. Thông qua những chia sẻ chân thật về hành trình nghề nghiệp, câu chuyện phía sau các công trình và cảm xúc khi nhận giải, tuyến bài mang đến góc nhìn truyền cảm hứng cho cộng đồng kiến trúc sư và nhà thiết kế. Đây không chỉ là câu chuyện của những người đi trước, mà còn là lời mời gọi thế hệ tiếp theo mạnh dạn tham gia và ghi dấu ấn tại Top 10 Awards 2025. 👉 Theo dõi “Dấu ấn Top 10” để: – Lắng nghe kinh nghiệm và bài học từ các kiến trúc sư được vinh danh. – Khám phá giá trị nghề nghiệp mà giải thưởng mang lại. – Tìm cho mình động lực và lý do để trở thành gương mặt tiếp theo tại Top 10 Awards 2025. |