• Địa điểm: Đông Khương, Điện Phương, Điện Bàn, Quảng Nam
• Thiết kế kiến trúc: Tropical Space
• Kĩ sư kết cấu: Bạch Ngọc Hoàng
• Năm hoàn thành: 2023 
• Diện tích: 683 m2
• Nhiếp ảnh: Triệu Chiến
  

Xưởng đất nung là một tổ hợp các không gian được định hình bằng những bức tường: hai bức tường chạy dài, gấp khúc và một bức tường tròn bao quanh lò gạch cũ – một kiến trúc đã tồn hơn 20 năm, được giữ lại và là trung tâm hình thành nên xưởng sản xuất mới. Những hoạt động thường ngày của những người thợ thủ công đã tồn tại và trở thành thói quen từ khi vẫn còn xưởng gốm cũ. Kiến trúc mới đến sau và được hình thành từ những đúc kết của một quá trình quan sát ánh sáng, hướng gió, những bước chân, vị trí ngồi, cách đi đứng, cho đến cách xoay tìm được nguồn ánh sáng thích hợp để điêu khắc một tượng gốm. Tất cả những hoạt động này được cô đọng lại và xếp gọn vào trong những không gian hình học cơ bản.

Hai bức tường gạch cao 5,4m chia các hoạt động thành ba khu vực chính:

Khu vực trải nghiệm cho khách tham quan ở ngoài cùng, dọc theo bức tường gạch dài. Không gian này kết nối với Terra Cotta Studio bằng một lối đi ngoài trời. Đây là nơi mọi người đến để thử “chạm vào đất”, sáng tạo một món đồ lưu niệm bằng đất cho riêng mình và nghe những câu chuyện được kể bởi những người thợ làm gốm.

Khu vực làm việc thường ngày của những thợ thủ công ở phía bờ sông, dọc theo bức tường gấp khúc. Sàn đất nện – một loại sàn hoàn thiện truyền thống của người Việt, được sử dụng để tạo độ ẩm tự nhiên, cùng với những ô tường rỗng tạo nên sự kết nối với môi trường bên ngoài không gian sản xuất.

Giữa 2 khu vực trên là một hành lang dài và không gian lò nung chính. Xỉ gạch, sản phẩm lỗi và những gì còn lại sau khi người ta đã lấy hết những sản phẩm nguyên vẹn trong một mẻ nung được đập vỡ và rải tạo thành một lớp vật liệu hoàn thiện đặc biệt cho khoảng sân ngoài trời. Ở đây người ta có thể nghe được âm thanh của gốm dưới từng bước chân. Trải nghiệm này có thể là bước đầu tiên để thấy được sự hiện diện của gốm trong toàn bộ tổ hợp không gian xưởng, nhưng cũng có thể là bước cuối cùng của chuyến tham quan để cảm nhận được trọn vẹn quá trình làm sản phẩm : có cả những tác phẩm hoàn thiện tinh xảo được trưng bày gọn gàng trên kệ, nhưng cũng có những mảnh vỡ từng dưới mặt đất là của một bức tượng trang trí nào đó chưa thể đưa đến bước cuối cùng.

Những bức tường gạch tạo bóng mát, giúp định hướng gió cùng với một dãy các ô cửa thấp hạn chế góc nắng. Dù là đơn vị để phân chia không gian, những bức tường cũng chính là thứ kết nối mọi không gian trong công trình. Mỗi khi ngồi xuống, những ô tường rỗng thấp dưới tầm mắt sẽ giúp mở rộng tầm nhìn đến những ngóc ngách khác nhau trong xưởng gốm. Thậm chí sự kết nối đó được mở rộng ra ngoài phạm vi công trình đến cảnh quan xung quanh, với vườn rau, kho gốm và với những bụi tre cạnh con sông lớn bên hiên.

Bức tường tròn ôm lấy lò nung cũ tạo thành một khối đơn giản và nằm gọn trong những bức tường phẳng. Bên trong đó, không gian kiến trúc tạo cơ hội để làm rõ nét các hoạt động mà từ xưa đến nay chưa từng được nhìn thấy một cách trọn vẹn. Kiến trúc có thể kể được câu chuyện về quá trình hoàn thiện của một mẻ gốm nung, từ các thao tác đầu tiên như dịch chuyển, thêm củi, xếp gốm vào lò, thấy được làn khói trắng qua ô cửa sổ trời khi lò đang cháy đến sự hình thành các sản phẩm cuối cùng. Công trình kiến trúc trở thành một phần “hữu cơ” trong các hoạt động thường ngày của xưởng và cả môi trường xung quanh.