• Tên dự án: Nhà Tằm
• Văn phòng thiết kế: Nhà Cao Cửa Rộng
• Năm thiết kế: 2020
• Năm hoàn thành: 2022
• Diện tích: 280 m2
• Vị trí: Tân Hà – Lâm Hà – Lâm Đồng
• Kiến trúc sư: Trần Việt Hoàn
• Nhiếp ảnh gia: Hoàng Lê

Nhà tằm là một dự án nhà ở nông thôn tại Lâm Hà, Lâm Đồng. Một huyện miền núi mới có tuổi đời chỉ hơn ba mươi năm, do những người nông dân miền Bắc di cư vào xây dựng vùng kinh tế mới. Họ mang theo văn hóa làng quê lên vùng núi này khai hoang, làm rẫy, trồng dâu nuôi tằm. Từ đó tạo nên một dòng chảy giao thoa và chuyển biến văn hóa thú vị.

Chủ đầu tư của dự án này cũng tham gia vào quá trình đó. Một gia đình bốn người, hai thế hệ, sinh ra ở hai nơi và ba giai đoạn rất khác biệt của bối cảnh xã hội Việt Nam. Nắm bắt dòng chảy đó, tạo nhiều điểm kết nối và mở được những nút khai phóng sự khác biệt trong không gian sống của mỗi thành viên là mong muốn của người thiết kế.

Chúng tôi đề xuất Kiến trúc gồm hai khối đơn giản xếp chồng lên nhau trên nền dốc thoải. Có những điểm chạm nhẹ đủ để liên kết và có những khoảng vươn phóng tự do, tạo nên một tổng thể cân bằng.

Khối nhà ngang là sự kế thừa từ kiến trúc nhà năm gian truyền thống Việt Nam, nhưng thể hiện bằng ngôn ngữ hiện đại. Các không gian chức năng được tính toán theo nhu cầu của gia chủ, với mức độ riêng tư tăng dần từ ngoài vào trong, từ trước ra sau, từ dưới lên trên:

• Ba gian đầu tiên gồm khách, ăn, bếp liên thông nhau tạo nên một không gian lớn, để sinh hoạt chung và kết nối cả gia đình. Hai gian cuối dành cho phòng ngủ của bố mẹ. Các không gian phụ trợ như sảnh, bếp phụ, kho, nhà vệ sinh… nằm xen kẽ phía sau và kết nối với các gian chính qua trục giao thông.

• Hàng hiên, mái ngói, dãy cửa sổ cùng băng ngang, kéo dài theo toàn bộ khối nhà. Vừa tạo ra một vùng không gian chuyển tiếp, ngăn cách trong ngoài, hạn chế bớt những tác động khắc nghiệt của tự nhiên. Vừa tạo ra một mặt đứng tự do, thả mọi hướng nhìn, từ mọi vị trí về phía khu vườn và thung lũng, mang đến trải nghiệm tương tác, tận hưởng thiên nhiên trọn vẹn, liên tục và không có điểm dừng.

Do sự khác biệt hoàn toàn về công việc và giấc sinh hoạt giữa hai thế hệ, nên thay vì bố trí theo phương ngang, các phòng ngủ được xếp theo phương đứng để tăng tối đa sự riêng tư. Tạo thành một khối vươn lên cao và phóng về phía trước với các điểm nhìn đủ cao để bao quát, quản lý toàn bộ khu vườn rộng lớn của gia chủ, cũng như ngắm nhìn thung lũng.

Phía bên trong, những khoảng trống tạo ra bởi kết cấu sẽ đóng vai trò là phần nội thất cố định của công trình như các hệ thống kệ, tủ … Đồ nội thất rời được thiết kế từ gỗ thông địa phương và cót tre lấy từ nong tằm có sẵn của gia chủ nhằm tiết kiệm chi phí.

Cũng như mọi kiến trúc sư khác, chúng tôi mong muốn công trình sẽ cùng với gia chủ tạo nên một nhịp sống chất lượng hơn. Đồng thời đóng góp một cái nhìn mới mẻ và thời đại hơn về kiến trúc nhà ở nông thôn, không chỉ là “nhà mái Thái” hay “nhà mái Nhật”, đặc biệt là vùng cao nguyên Lâm Hà-Lâm Đồng, nơi sinh ra và lớn lên của người thiết kế.