THÔNG TIN DỰ ÁN:

• Tên công trình: Chum Villa
• Đơn vị thiết kế: Limdim House Studio
• Kiến trúc sư chủ trì: Trần Ngô Chi Mai
• Năm hoàn thành: 2022
• Diện tích sàn thi công: 300m2
• Địa điểm công trình: Thành phố Huế
  
• Ảnh: Quang Dam

Nhà Sàn bằng gỗ là một trong những dạng công trình tiêu biểu của Việt Nam. Nó mang những dấu ấn về văn hoá nông nghiệp lâu đời của vùng Đông Nam Á. Ngoài những ưu điểm như mát mẻ, ngăn cách với các tác động bất lợi của thiên nhiên như lũ lụt, thú dữ thì trong thời điểm hiện tại, kiểu kiến trúc nhà sàn đã đi kèm theo những nhược điểm như bất tiện cho lối sinh hoạt của con người hiện đại, khó mở rộng, thiếu sáng do sử dụng gỗ là chủ yếu. Do đó với nhu cầu sinh sống cho một gia đình hiện đại, gia chủ đặt vấn đề về việc cải tạo lại căn nhà này.

Căn nhà gỗ nằm trong khuôn viên rộng gần 700m2, vì không có người sinh sống thường xuyên nên ngôi nhà có phần xuống cấp. Người ba để lại căn nhà này cho con với hi vọng căn nhà sàn được vẫn giữ được các yếu tố mang tính kỉ niệm và vẫn cân bằng yếu tố tiện nghi cho gia chủ khi sinh sống.

Dự án này là một thử thách đối với văn phòng thiết kế, vì căn nhà gỗ cũ và một gia đình trẻ dường như là hai thứ đối lập khó có thể dung hoà. Tuy nhiên, khu đất lại có một lợi thế là rộng rãi do đó văn phòng thiết kế đã thiết kế thêm một khối xây mới, với kiến trúc tương đồng với khối nhà sàn cũ để vừa nêu bật được kiến trúc của căn nhà gỗ vừa mang đến các tiện nghi sinh hoạt đầy đủ cho gia chủ.

Ngoài ra sân vườn rộng giúp văn phòng thiết kế cảnh quan với những mảng cỏ, giữ lại một số cây lớn hiện trạng, bao quanh đó là khối tường rào làm bằng đá hoạ tiết lồi lõm tổ ong màng cam đất tạo điểm nhấn, tương phản với màu xanh của sân vườn. Phía trên tường rào cũng như hiện diện ở hầu hết các không gian là các loại chum, một dụng cụ đựng nước thời xưa bằng đất sét nung, mà chủ nhà đã sưu tầm được. Đây là một nét lạ mà khi khảo sát dự án văn phòng thiết kế đã để mắt tới, và đó cũng là lý do dự án này được gọi là “Chum Villa”.

Không gian chính tầng trệt của nhà Sàn là nơi để tiếp khách và sinh hoạt chung của các thành viên, kết hợp phía cuối khối nhà gỗ này là khu vực tắm lộ thiên kết nối cùng khu vệ sinh chung để tạo một cảm giác xanh mát thông thoáng. Vì hiện trạng của nhà Sàn là hệ cột dầm gỗ làm bằng thân cây nguyên khối chạy đan xen nên dễ gây cảm giác rối và rỗng nên văn phòng thiết kế đã sử dụng một vài mảng tường đá để giúp khối nhà gỗ này có điểm nhấn và tạm cảm giác về khối, độ đặc rỗng của không gian rõ ràng hơn. Cùng hệ cửa trượt bằng nhôm kính để lấy gió khi cần và đóng lại khi mưa bão đến, văn phòng thiết kế muốn khu vực này trở nên tiện dụng hơn so với nguyên bản. Tầng trên của nhà Sàn là khu vực phòng ngủ chính của gia chủ, văn phòng thiết kế giữ lại đa số hệ gỗ và chỉ phân chia không gian lại cho phù hợp với nhu cầu sử dụng, tránh phá vỡ kiến trúc kiểu 3 khối của nhà Sàn (khối chính ở giữa và hai khối phụ ở hai bên). Đối với khu vực bếp/phòng ăn xây mới, văn phòng thiết kế bố trí đầy đủ các tiện nghi, kèm theo đó là một phòng ngủ để bố mẹ của gia chủ có thể lưu lại khi đến thăm con cháu.

Qua công trình cải tạo này, văn phòng thiết kế mong muốn đem đến sự kết nối thế hệ giữa cha mẹ và con cái, cũng như sự kết nối về kiến trúc giữa kiến trúc nhà Sàn cổ và kiến trúc hiện đại qua đó xoá nhoà ranh giới giữa những điều tưởng như là đối lập, mâu thuẫn.